ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਖਾਲਸੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਯੋਧੇ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਜਿਸਦਾ ਫਰਜ਼ ਨਿਰਦੋਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤਿਆਚਾਰ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣਾ ਸੀ।
ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੁਆਰਾ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਦੇ ਕਤਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਅਤੇ ਆਖਰੀ ਗੁਰੂ ਬਣੇ
ਖਾਲਸਾ ਸਾਜਨਾ ਤੋਂ ਕਈ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ, ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਨੂੰ 1699 ਦੀ ਵਿਸਾਖੀ, ਜੋ ਕਿ 30 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਸੀ, ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਆਉਣ ਦਾ ਸੱਦਾ ਭੇਜਿਆ ਸੀ।
ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ 30 ਮਾਰਚ 1699 ਨੂੰ ਵਿਸਾਖੀ ਦੇ ਦਿਨ ਸ੍ਰੀ ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿਖੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਣ ਲਈ ਕਿਹਾ।
ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਪਹਾੜੀ 'ਤੇ ਇਕੱਠੀ ਹੋਈ ਸੰਗਤ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕੀਤਾ।
ਉਸਨੇ ਸਿੱਖ ਪਰੰਪਰਾ ਅਨੁਸਾਰ ਆਪਣੀ ਤਲਵਾਰ ਕੱਢੀ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਸਿਰ ਕੁਰਬਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਵਲੰਟੀਅਰ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਆਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ।
ਇੱਕ ਅੱਗੇ ਆਇਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਇੱਕ ਤੰਬੂ ਅੰਦਰ ਲੈ ਗਏ। ਅਤੇ ਅੰਦਰੋਂ 'ਖੱਚਾਕ' ਦੀ ਅਵਾਜ਼ ਆਈ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਬਿਨਾਂ ਵਲੰਟੀਅਰ ਦੇ, ਪਰ ਤਲਵਾਰ 'ਤੇ ਲਹੂ ਨਾਲ ਲੱਥਪੱਥ ਭੀੜ ਵੱਲ ਪਰਤ ਆਏ।
ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਲੰਟੀਅਰ ਮੰਗਿਆ ਅਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਦੇ ਅਤੇ ਖੂਨ ਨਾਲ ਭਿੱਜੀ ਤਲਵਾਰ ਨਾਲ ਤੰਬੂ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਦੀ ਇਹੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਚਾਰ ਵਾਰ ਦੁਹਰਾਈ।
ਜਦੋਂ ਪੰਜਵਾਂ ਵਲੰਟੀਅਰ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਤੰਬੂ ਵਿੱਚ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਾਰੇ ਪੰਜ ਵਾਲੰਟੀਅਰਾਂ ਨਾਲ, ਸਾਰੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਆਏ।
ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜ ਪਿਆਰੇ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਪਰੰਪਰਾ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਖਾਲਸਾ ਕਿਹਾ। ਇਹ ਪੰਜ ਵਲੰਟੀਅਰ ਸਨ: ਦਇਆ ਰਾਮ (ਭਾਈ ਦਇਆ ਸਿੰਘ ਜੀ), ਧਰਮ ਦਾਸ (ਭਾਈ ਧਰਮ ਸਿੰਘ ਜੀ), ਹਿੰਮਤ ਰਾਏ (ਭਾਈ ਹਿੰਮਤ ਸਿੰਘ ਜੀ), ਮੋਹਕਮ ਚੰਦ (ਭਾਈ ਮੋਹਕਮ ਸਿੰਘ ਜੀ), ਅਤੇ ਸਾਹਿਬ ਚੰਦ (ਭਾਈ ਸਾਹਿਬ ਸਿੰਘ ਜੀ)। ..
ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਨੇ ਫਿਰ ਇੱਕ ਲੋਹੇ ਦੇ ਕਟੋਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਚੀਨੀ ਮਿਲਾ ਕੇ ਅਤੇ ਦੋਧਾਰੀ ਤਲਵਾਰ ਨਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਕੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ।
ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਆਦਿ ਗ੍ਰੰਥ ਦੇ ਪਾਠ ਨਾਲ ਪੰਜ ਪਿਆਰਿਆਂ ਨੂੰ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਿੱਖ ਪਰੰਪਰਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਪੜਾਅ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਖਾਲਸਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।
Learn more